Μάθημα 1 Ορισμοί
Το στίγμα της ψυχικής υγείας
- Μία παγκόσμια έρευνα του 2015 διαπίστωσε ό,τι το 98% των ατόμων που συμμετείχαν πιστεύει ό,τι τα άτομα με ψυχικές ασθένειες επηρεάζονται αρνητικά από το στίγμα και τις διακρίσεις. Πηγή: World survey of mental illness stigma – PubMed (nih.gov)
- «Στίγμα» είναι ο αρνητικός συνειρμός που μπορεί να οδηγήσει στην περιθωριοποίηση ενός ατόμου ή στο να μην λαμβάνεται σοβαρά υπόψη λόγω της ψυχικής του υγείας.
- Αυτό οδηγεί σε διάφορα άλλα ζητήματα, όπως διστακτικότητα στην επικοινωνία γύρω από σχετικά θέματα, ντροπή, ενοχή, έλλειψη πρόληψης, ενημέρωσης και διάγνωσης, καθώς και διστακτικότητα στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου οι άνθρωποι θα αισθάνονται ασφαλείς και ευπρόσδεκτοι να μιλήσουν.
Η βασική αιτία του στίγματος:
- Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προσθέτουν στην παραπληροφόρηση που υπάρχει γενικά, επηρεάζοντας επίσης τον τομέα της ψυχικής υγείας.
- Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν συμβάλει στην ευαισθητοποίηση σε θέματα για τα οποία δεν μιλάμε, τα οποία δεν έχουν ορατότητα. Ωστόσο, έχουν τα μειονεκτήματα τους.
- Κείμενα όπως «σημάδια που δείχνουν ό,τι έχετε κάποια ψυχική ασθένεια» δεν είναι χρήσιμα, ούτε παρέχουν τις σωστές πληροφορίες, και υπάρχουν συνεχείς ενδείξεις ό,τι η αυτοδιάγνωση είναι ανακριβής.
- Η αναπαράσταση των ψυχικών ασθενειών σε ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές, καθώς και το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε παράξενες ή αμήχανες συμπεριφορές δεν δίνει μία ακριβή περιγραφή του πώς είναι πραγματικά τα ψυχικά προβλήματα.
- Βίαιες, ανεξέλεγκτες, μερικές φορές εγκληματικές συμπεριφορές παρουσιάζονται ως ψυχικές ασθένειες.
- Ως αποτέλεσμα, διστάζουμε να μοιραστούμε μία διάγνωση, ή να αναζητήσουμε θεραπεία για μία διάγνωση, λόγω του φόβου ό,τι θα μας αντιμετωπίζουν σαν «εκείνους τους ανθρώπους».
- Τι μπορούμε να κάνουμε; Να αρχίσουμε μία συζήτηση!
- Θα εκπλαγείτε από το πόσοι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τα ίδια θέματα με εσάς ή έχουν τις ίδιες σκέψεις.
- Ρωτήστε τους πώς διαχειρίζονται τα συναισθήματα τους.
- Ρωτήστε τους πώς έλυσαν τα προβλήματα τους.
- Ρωτήστε τους τι αντίκτυπο έχουν αυτά τα συναισθήματα στην επαγγελματική ή προσωπική τους ζωή.
- Να είστε ειλικρινείς με τα συναισθήματα σας. Εάν κάποιος άλλος άνθρωπος τα κατανοήσει, ίσως μπορέσει να σας βοηθήσει.
- Προσπαθήστε να εκφράζετε ενσυναίσθηση όταν ακούτε το πρόβλημα ενός άλλου ατόμου. Μπορεί κάποια στιγμή να αντιμετωπίσετε το ίδιο.
Τέσσερις στους 100 ανθρώπους στην ΕΕ έχουν διαγνωστεί με κατάθλιψη.
Οι διαγνώσεις αυξάνονται. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ό,τι τώρα υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν ψυχικά θέματα, απλώς πλέον αρχίζουμε να τους διαγιγνώσκουμε!
Κατάθλιψη
Η κατάθλιψη είναι μία συχνή ψυχική διαταραχή. Σε παγκόσμιο επίπεδο, εκτιμάται ό,τι το 5% των ενηλίκων πάσχει από κατάθλιψη. Αυτή η διαταραχή χαρακτηρίζεται από επίμονη θλίψη και έλλειψη ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης για δραστηριότητες που προηγουμένως ήταν ικανοποιητικές ή ευχάριστες. Μπορεί επίσης να διαταράξει τον ύπνο και την όρεξη.
Σχετικότητα και σημασία της ψυχικής υγείας
Η ψυχική υγεία εξακολουθεί να αποτελεί θέμα ταμπού σε πολλές κοινωνίες. Ως αποτέλεσμα, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να δυσκολεύονται να μιλήσουν για τα θέματα ψυχικής υγείας που αντιμετωπίζουν και να λάβουν την κατάλληλη βοήθεια. Τα άτομα που επηρεάζονται άμεσα συχνά ντρέπονται ή έχουν μία λανθασμένη εικόνα για την ψυχική υγεία.
Σύνδρομο Επαγγελματικής Εξουθένωσης (Burnout) – γνωρίζοντας τα σημάδια και συμβάλλοντας στην πρόληψη
Το Burnout συνδέεται συνήθως με τις «γραφειακές» δουλειές - είναι αλήθεια;
- Το Burnout (σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης) είναι μία αντίδραση στο παρατεταμένο ή χρόνιο εργασιακό στρες και χαρακτηρίζεται από τρεις βασικές διαστάσεις: εξάντληση, κυνισμό (ελάχιστη ταύτιση με την εργασία), και αίσθημα μειωμένης επαγγελματικής ικανότητας.
- Με απλά λόγια, χάνουμε το ενδιαφέρον για τη δουλειά μας και αισθανόμαστε σαν να βρισκόμαστε σε αδιέξοδο μετά από παρατεταμένο άγχος που δεν έχουμε διαχειριστεί.
- Ο λόγος για τον οποίο αυτό μπορεί να συνδέεται κυρίως με «γραφειακές» θέσεις εργασίας είναι το γεγονός ό,τι οι άνθρωποι παίρνουν την εργασία στο σπίτι. Είτε σωματικά είτε διανοητικά, δυσκολεύονται να διαχωρίσουν την επαγγελματική από την προσωπική ζωή, αφού υπάρχει πάντα ένα email που «πρέπει» να απαντηθεί, ή συνεχίζουν να σκέφτονται λύσεις για έργα που είναι σε εξέλιξη.
- Ας εξετάσουμε μερικούς πιθανούς παράγοντες που προκαλούν την επαγγελματική εξουθένωση και εάν ισχύουν στη δουλειά που κάνετε τώρα.